Vijftig nieuwe gewasbeschermingsmiddelen in de CLM-milieumeetlat

De milieumeetlat gewasbescherming van CLM Onderzoek & Advies bestaat inmiddels ruim 30 jaar. Er is in 2023 groeiende belangstelling voor het instrument, onder andere als onderdeel van kritische prestatie indicatoren (KPI’s) en bovenwettelijke kwaliteitsschema’s zoals het Beter voor programma en Planet Proof. Daarnaast worden meetgegevens uit de grondwateratlas bestrijdingsmiddelen nu meegenomen in de systematiek. De milieubelastingspunten van o.a. middelen met glyfosaat, bentazon en deltamethrin zijn aangepast op basis van nieuwe milieu-informatie. 

 

Op de milieubelastingskaart zaaiuien zijn de milieurisico’s en alternatieven in één oogopslag zichtbaar.

 

Nieuwe middelen en milieubelastingskaarten

Nieuwe chemische middelen die aan de meetlat zijn toegevoegd zijn onder andere Flim, Belanty en Kenja. Daarnaast is ook een aantal basisstoffen toegevoegd. Een basisstof is een stof die al voor een ander doel op de markt is, maar die ook als gewasbeschermingsmiddel gebruikt mag worden. Toegevoegd zijn onder andere Salix cortex, mosterdzaadpoeder en Equisetum arvense L. (heermoes) met een werking tegen schimmels, en Urtica spp (brandnetel) met een werking tegen insecten. Deze stoffen hebben een laag risico voor het milieu. 

De nieuwe middelen zijn ook toegevoegd aan de in 2023 vernieuwde milieubelastingskaarten voor zaaiuien, mais, cichorei, consumptieaardappelen en prei. Met de kaart kunnen agrariërs en adviseurs eenvoudig de risico’s van een middel opzoeken en indien mogelijk een alternatief zoeken.

 

 

Methodiek versterkt met de grondwateratlas

Al vele jaren maken drinkwaterbedrijven zich zorgen over gewasbeschermingsmiddelen die worden aangetroffen in het grondwater. De herbiciden bentazon en glyfosaat zijn voorbeelden van stoffen die structureel worden aangetroffen in het grondwater. De modelberekening die het Ctgb gebruikt en die als basis dient voor de milieumeetlat blijkt in praktijk de risico’s in sommige gevallen onvoldoende goed in te schatten. Er bestaat daarom al lang de wens om meetgegevens mee te nemen om de risicoberekening te verbeteren.

 

In 2017 is de grondwateratlas voor bestrijdingsmiddelen gepubliceerd (https://www.wur.nl/nl/nieuws/grondwateratlas-voor-bestrijdingsmiddelen-verschenen.htm). Dit instrument ontsluit meetresultaten van drinkwaterbedrijven en provincies die het grondwater bemonsteren. Wanneer een gewasbeschermingsmiddel meermaals normoverschrijdend worden aangetroffen in het grondwater werkt dit vanaf nu door bij het vaststellen van de milieubelastingspunten voor grondwater. Hierdoor kleurt het middel bij een gangbare dosering oranje op de meetlat, als waarschuwing voor het risico op uitspoeling. Het gebruik van een alternatief met minder risico is in dat geval aanbevolen.

 

Meer info: Achtergrondnotitie (incl. toevoeging methodiek grondwateratlas na pagina 14)